Развернутый анализ феномена Чингиза Айтматова – писателя и человека.
Другие статьи: Кыргызча
Колуңуздагы чыгарма эски жана жаңы заман таасири астында жазылды.
Эски заман эпкини катары Түндүк Азия менен Борбордук Азиянын байыркы элдеринин бири кыргыз элинин оболку тарыхы иликтөөгө алынды. Кыргыздын кырк уруу системасын иликтөө аны «Манастын» турптына алып келгендиктен улуу мурастын сюжетин баштан-аяк чечмелеп чыгуу китептин кыйла бөлүгүн түздү.
Кыргыздын жоголуп кеткен урууларынын тагдыры берилип, алар жашап өткөн кездердеги алар тебишкен байыркы элдер: хунндар, гунндар, кем-кемжуттар, кытайлар, дасялар жана бири менен биринин кантип кармашкандары притча түрүндө чагылдырылды.
Жаңы заман эпкини катары советтик империянын кыйрашы маскөөлүк жашоонун негизинде берилди. Орусиялыктар психологиясында болуп аткан өзгөрүүлөр, коомчулукту кеңири кучагына алган кылмыштуулук алар менен табакташ болуп кеткен чекисттер турмушу чагылдырылды.
Баш карман Бек Мурза орус досу Юрий Уста, немис досу Леонард Линкс, кыргыз досу Асан Жапар жана америкалык досу Чарльз Стивенсон болуп андай жашоону кантип баштарынан өткөрүшү баяндалды.
Кайрылуу 2003-жылы профессор Б.Жакиев
Kesipteshter, Kytaidagy kyrgyzdar u’chun Manas dastanyn saktoo mu’mkunchulugu UNESCO tarabynan karjylansa, menimche, bul da chong iygilik. Bul jagyn ech jadybyzdan chygarbaily. UNESCO bashka da kytailyk azchylyktardyn dastandaryn tizmege kirgizgen. Azyryncha…
ЮНЕСКО: Киргизское этническое меньшинство, живущее на западе Китая в провинции Синьцзян, гордится тем, что своим происхождением обязано древнему герою Манасу, чья жизнь и род прославляются в одноименном древнем эпосе – самом знаменитом национальном произведении традиционного устного творчества. Обычно его исполняют без всякого музыкального сопровождения народные сказители «манасчи». Они часто участвуют в концертах, приёмах, общинных праздниках, свадьбах и похоронах.
UNESCO: The Kirgiz ethnic minority in China, concentrated in the Xinjiang region in the west, pride themselves on their descent from the hero Manas, whose life and progeny are celebrated in one of the best-known elements of their oral tradition: the Manas epic. Traditionally sung by a Manaschi without musical accompaniment, epic performances takes place at social gatherings, community celebrations, ceremonies such as weddings and funerals and dedicated concerts.
